ΠΟΣΕΙΔΩΝ: ΑΙΓΑΙΟΣ, ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ, ΠΕΛΑΓΙΟΣ, ΑΝΑΞ ΘΑΛΑΣΣΗΣ…(ΒΙΝΤΕΟ)

(ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΩΝ ΤΩΝ ΕΛΤΑ
ΓΙΑ ΤΑ 150 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ)


Το χάλκινο αγαλμάτιο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (ΕΑΜ Χ 11761) βρέθηκε στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά του κόλπου της Λιβαδόστρας Βοιωτίας (Κορινθιακός).
Έχει ύψος 1,18 μ. Τα μάτια ήταν ένθετα από άλλο υλικό.
Χρονολογείται γύρω στο 480 π.Χ. και πρόκειται για ένα σημαντικό έργο, από τα λιγοστά σωζόμενα πρωτότυπα της πρώιμης κλασικής περιόδου (αυστηρού ρυθμού).
Στη βάση διαβάζουμε την επιγραφή:
ΤΟ ΠΟΤΕΙΔΑΝΟΣ ΗΙΑΡΟΣ.

Αιγαίος, θαλάσσιος, πόντιος, πελάγιος, βύθιος, άλιος, πόρθμιος, άναξ θαλάσσης, δεσπότης ναών, μεγασθενής τριαίνης ταμίας και ποντοκράτωρ είναι ορισμένα από τα προσωνύμια του θεού της θάλασσας. «Άγριος μοχλευτής γης τε και αλμυράς θαλάσσης» (Αριστοφ. Νεφ. 567), ο Ποσειδώνας προκαλεί με την τρίαινά του τις θαλάσσιες θύελλες. Παράλληλα ως προστάτης των ναυτικών χαρίζει εύπλοια (ευπλοίαν εκ χειμώνος) και αναγνωρίζεται ως σωσίνεος, σωτήρ νεών και ασφάλειος.

Ο Ποσειδώνας είναι ο σημαντικότερος θεός της μυκηναϊκής Πύλου, όπως προκύπτει από τις πήλινες πινακίδες Γραμμικής Β γραφής που αναγράφουν το όνομά του (το όνομα αποτυπώνεται και στην επετειακή σειρά των ΕΛΤΑ). Πινακίδα Γραμμικής Β γραφής από την Πύλο (ανάκτορο Άνω Εγκλιανού).
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, PY Es 727. Τέλη 13ου αι. π.Χ.

Στην Ομηρική Οδύσσεια, ο Ποσειδώνας δοκιμάζει επανειλημμένα τον Οδυσσέα, όπως πολύ παραστατικά περιγράφεται στην ε ραψωδία (366-367):
«μεγάλο κύμα σήκωσεν ο σείστης Ποσειδώνας,
φριχτό και αψηλοθόλωτο, που απάνω του ξεσπάνει»
(Μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη)
Το θαυμάσιο χάλκινο έργο παρουσιάζεται στην έκθεση «Οδύσσειες», στον άξονα «Το ταξίδι».
Βλ. το βίντεο