“Όταν ησύχασε ο τόπος,
πρώτο μέλημα στάθηκε η αποκάλυψη των αρχαίων έργων.
Τί είχε γίνει κάτω από το παχύ στρώμα της άμμου, σε ποια κατάσταση βρίσκονταν τα θαμμένα γλυπτά,
αν είχαν διαλυθεί τα κιβώτια και άλλα πολλά ερωτήματα βασάνιζαν τους υπεύθυνους.
Χρειάζονταν όμως εργατικά χέρια για την απομάκρυνση της άμμου
από τα τόσα δωμάτια των υπογείων και χρήματα δεν βρίσκονταν…
Την έλλειψη χρημάτων αναπλήρωσε τα πρώτα χρόνια
ο πατριωτισμός του τεχνικού προσωπικού …
… καλλιτέχνες και τεχνικοί χωρίς καμιά υπερωριακή απαίτηση
πρόσφεραν πολύ καιρό όλη την ώριμη τέχνη τους με ασύγκριτη
αφοσίωση στην πολύμορφη εργασία της αποκάλυψης,
της συντήρησης, της αποκατάστασης των αρχαίων έργων”
Σταχυολόγηση από την αφήγηση της Σέμνης Καρούζου, Το Εθνικό Μουσείο από το 1941
(όπως ανακοινώθηκε τον Μάρτιο του 1967
και δημοσιεύτηκε το 1984 στα Πρακτικά του Πρώτου Συνεδρίου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.
Στιγμές από την αποκάλυψη των αρχαίων
που την περιγράφει σαν «αναστάσιμο χορό αναδυομένων»
μας μεταφέρει ο Γιώργος Σεφέρης στις Μέρες:
«Τρίτη 4 Ιουνίου 1946
Το μεσημέρι στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Ξεθάβουν τώρα – άλλα σε κάσες και άλλα γυμνά κατάσαρκα μέσα στο χώμα – τα αγάλματα.
Σε μια από τις παλιές μεγάλες αίθουσες, γνώριμες από τα μαθητικά μας χρόνια
με τη στεγνή όψη που έφερνε κάπως προς τη βαρετή δημόσια βιβλιοθήκη,
οι εργάτες δουλεύουν με φτυάρια και με αξίνες.
Τὸ δάπεδο, αν δεν κοίταζες τη στέγη, τα παράθυρα και τους τοίχους με τις χρυσές επιγραφές,
θα μπορούσε να ήταν ένας όποιος τόπος ανασκαφών.
Τα αγάλματα βυθισμένα ακόμη στη γης, φαινόντουσαν από τη μέση και πάνω γυμνά,
φυτεμένα στην τύχη.
…Ήταν ένας αναστάσιμος χορός αναδυομένων,
μια δευτέρα παρουσία σωμάτων πού σού έδινε μια παλαβή χαρά.»
All for National Archaeological Museum Athens 