ΙΣΟΝΟΜΙΑ-ΙΣΗΓΟΡΙΑ-ΙΣΟΤΙΜΙΑ (ISONOMIA-ISEGORIA-ISOTIMIA)

Χάλκινος δίσκος με συμπαγή κεντρικό άξονα. Φέρει εγχάρακτη επιγραφή: ΨΗΦΟΣ : ΔΗΜΟΣΙΑ. Χρησιμοποιήθηκε ως αθωωτική ψήφος σε κάποιο από τα δικαστήρια της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Τέλη του 4ου αι. π.Χ. Πιθανόν από την Πνύκα. ΕΑΜ Χ 8053

Η διαμορφωμένη Αθηναϊκή δημοκρατία των κλασικών χρόνων (462-322 π.Χ.) εκφράστηκε μέσα από τρεις κύριους άξονες αρχών: την ισονομία, την ισηγορία και την ισοτιμία. Οι πολίτες της Αθήνας γνώριζαν ότι ήταν ίσοι απέναντι στο νόμο, ίσοι ως προς το δικαίωμα του λόγου, ίσοι ως προς τις τιμές που τους απέδιδε η πολιτεία.

Κυρίαρχη σε όλα τα ζητήματα της δημόσιας ζωής υπήρξε η εκκλησία του δήμου, η συνέλευση δηλαδή των πολιτών, στην οποία συμμετείχαν οι Αθηναίοι άνδρες που είχαν εκπληρώσει τη στρατιωτική τους θητεία (ως έφηβοι) από την ηλικία των 20 ετών και άνω.

Αντιπροσωπευτικό όργανο της εκκλησίας του δήμου ήταν η βουλή των πεντακοσίων, την οποία αποτελούσαν πεντακόσιοι Αθηναίοι πολίτες (πενήντα για κάθε μία από τις δέκα φυλές) με ετήσια θητεία. Έργο της βουλής των πεντακοσίων ήταν η σύνταξη σχεδίων ψηφισμάτων τα οποία παραπέμπονταν για ψήφιση στην εκκλησία του δήμου. Παράλληλα η βουλή ασκούσε την επίβλεψη της εκτέλεσης των αποφάσεων της εκκλησίας του δήμου, την επίβλεψη της εφαρμογής των νόμων, τον έλεγχο των αρχόντων, τη διοίκηση των δημοσίων οικονομικών, τον χειρισμό των εξωτερικών υποθέσεων, καθώς και ορισμένες δικαστικές αρμοδιότητες.

Χάλκινος δίσκος με διάτρητο κεντρικό άξονα. Φέρει εγχάρακτη επιγραφή: ΨΗΦΟΣ : ΔΗΜΟΣΙΑ. Χρησιμοποιήθηκε ως καταδικαστική ψήφος. Συλλέγονταν σε ειδική ψηφοδόχο κάλπη πριν την καταμέτρηση. 4ος αι. π.Χ. Αθήνα, Δυτική Κλιτύς Ακρόπολης. ΕΑΜ Χ12220.

Πέρα από τη βουλή και την εκκλησία του δήμου, η αθηναϊκή πολιτεία διέθετε ένα μεγάλο αριθμό ατομικών και συλλογικών αρχών, στις οποίες δικαίωμα συμμετοχής είχαν όλοι οι Αθηναίοι πολίτες.

Στην αντιπροσώπευση όλων των κοινωνικών τάξεων στα πολυάριθμα αξιώματα της αθηναϊκής πολιτείας συνέβαλλε και ο τρόπος επιλογής των αρχόντων με τη διαδικασία της κλήρωσης που γενικεύθηκε κατά τον 4ο αι. π.Χ.

Εξαίρεση στον κανόνα της καθολικής συμμετοχής όλων των κοινωνικών τάξεων στα κοινά αποτελούσαν οι δέκα στρατηγοί και όσοι αναλάμβαναν να διαχειριστούν τα δημόσια χρήματα, αρχές στις οποίες εκλέγονταν πολίτες μόνο από την πρώτη εισοδηματική τάξη, τους λεγόμενους πεντακοσιομέδιμνους.

Όλοι οι άρχοντες, ωστόσο, ελέγχονταν κατά τη διάρκεια της θητείας τους, στο τέλος της αρχής τους λογοδοτούσαν στον δήμο και μπορούσαν ακόμη και να καθαιρεθούν ή και να εξοριστούν.

Όστρακο οστρακισμού με το όνομα του Θεμιστοκλή, στρατηγού και αρχηγού της δημοκρατικής παράταξης. Γύρω στο 470 π.Χ. ΕΑΜ 11712

Isonomia, isegoria, isotimia
The Athenian democracy of the Classical period (462-322 BC) was dictated by three core principles: isonomia, isegoria and isotimia. The citizens of Athens knew that they were equal before the law, that they had equal right of speech and equal right of access to the honours awarded to them by the state.
Presiding over all the issues of public life was the Ecclesia tou Demou, namely the Popular Assembly in which participated the male Athenian citizens who had performed their military service from the age of twenty and upward.
A representative of the Assembly body was the Boule (Council) of the Five Hundred which consisted of five hundred Athenian citizens (fifty from each of the ten tribes) who served for a year.
Aside from the Boule and the Ecclesia, the Athenian state had a large number of individual and collective bodies of authority in which every Athenian citizen had the right to participate.
However, all public officials during their term were subject to scrutiny and at the end of their tenure were answerable to the people, while they could even be deposed from office.

Leave a comment