Category: ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ-EVENTS

Αναγνώριση του Μηχανισμού των Αντικυθήρων
ως Ιστορικού Μηχανολογικού Ορόσημου

Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019, 16:00

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων βρέθηκε στο βυθό της θάλασσας των Αντικυθήρων το 1901 και έκτοτε απασχολεί την επιστημονική κοινότητα με τις τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και τον πλούτο των επιστημονικών πληροφοριών που εμπεριέχει. Πρόκειται για τον αρχαιότερο πολυσύνθετο μηχανισμό με οδοντωτούς τροχούς που έχει διασωθεί, αποτελώντας ουσιαστικά έναν αστρονομικό και ημερολογιακό αναλογικό υπολογιστή, σχεδιασμένο για να προβλέπει αστρονομικά φαινόμενα και να τηρεί πολυετές ημερολόγιο ακριβείας. Το μικρό μέγεθος του μηχανισμού,   τα λεπτομερή συστήματα οδοντωτών τροχών, τα διαφορικά και επικυκλικά γρανάζια, καθώς και το σύστημα πίρου-σχισμής αποδεικνύουν ότι οι Έλληνες μηχανικοί της Ελληνιστικής περιόδου είχαν πολύ μεγαλύτερη ευχέρεια στη σχεδίαση μηχανισμών με οδοντωτούς τροχούς από αυτή που μαρτυρείται στις γραπτές πηγές. Ανάλογοι σύνθετοι μηχανισμοί δεν θα εμφανιστούν ξανά στην Ευρώπη μέχρι τα μηχανικά ρολόγια του 13^ου αιώνα.

Αναγνωρίζοντας την εξαιρετική σημασία του Μηχανισμού των Αντικυθήρων στην ιστορία και εξέλιξη της Μηχανολογικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, ο Αμερικάνικος Σύλλογος Μηχανολόγων Μηχανικών ΑSME (American Society of Mechanical Engineering), που αριθμεί 200.000 μέλη σε ολόκληρο τον κόσμο, αποφάσισε να αναγνωρίσει τον Μηχανισμό ως Ιστορικό Ορόσημο Μηχανολογικής Ανάπτυξης (Historical Mechanical Engineering Landmark) και να απονείμει τιμητική πλακέτα.

Την Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019 και ώρα 16:00 θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση απονομής της τιμητικής πλακέτας στην κεντρική αίθουσα του Βωμού του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Έγκριτοι Έλληνες και Αμερικανοί επιστήμονες θα κάνουν σύντομες ανακοινώσεις ως προς την ιδιαίτερη συμβολή του Μηχανισμού στην επιστήμη, αλλά και τις συνεχιζόμενες έρευνες για την καλύτερη κατανόηση της δομής και της λειτουργίας του.

Για την παρακολούθηση της εκδήλωσης δεν απαιτείται δήλωση συμμετοχής.
Οι ανακοινώσεις θα γίνουν στην αγγλική γλώσσα.

American Engineers to Pay Tribute
to Antikythera Mechanism in National Archaeological Museum

The American Society of Mechanical Engineers (ΑSME) will pay tribute to the world famous ancient artifact known as the Mechanism of Antikythera in recognition of its significance to the evolution of mechanical engineering and technology.

It is the oldest surviving multiple-gear mechanism, essentially an analogue “computer” for making astronomical and calendrical calculations, designed to predict astronomical phenomena and to maintain a multi-annual precision calendar. The small size of the machine, its pinion, differential and helical gears, as well as its slit system assembly, prove that the Greek engineers of the Hellenistic period were much better at designing sprocket gears than historical sources had previously suggested. Such complex mechanisms did not reappear in Europe until nearly 1300 years later, when mechanical clocks were developed in the thirteenth century.

The society will designate the ancient technological marvel as a Historical Mechanical Engineering Landmark and present an honorary plaque during a special event at 4 PM  on June 26, in the Altar Hall of the National Archaeological Museum in Athens.

Greek and American scientists will make brief announcements at the award ceremony about the special contribution of the Antikythera Mechanism to science, and they will also update participants on ongoing research to establish a better understanding of its structure and function.

Αγαπητοί φίλοι,
ένας ολόκληρος χρόνος δημιουργίας δύσκολα περιγράφεται χωρίς τη συμμαχία των αριθμών. Αυτούς επικαλέσθηκα στις 14 Ιανουαρίου για να παρουσιάσω σύντομα το έργο του 2018 αναφορικά προς τους κύριους επιχειρησιακούς στόχους του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στους τομείς της αρχαιολογικής έρευνας, της συντήρησης των αρχαιοτήτων, της κοινωνικής διάχυσης και της διεθνούς προβολής του ελληνικού πολιτισμού.

Πρωτοπόρο στην αρχαιολογική έρευνα και συντήρηση το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κατά τη διάρκεια του 2018:

• Προώθησε στους χώρους του 122 διεθνή ερευνητικά προγράμματα.
• Συνέχισε τις εργασίες προληπτικής συντήρησης και προχώρησε στην αναβάθμιση των αποθηκών αρχαιοτήτων με κυλιόμενες συστοιχίες, πρόγραμμα που θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια καθώς προβλέπεται να συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό των υποδομών και των λειτουργιών του παράλληλα με την προσδοκώμενη εφαρμογή ειδικής μελέτης για την αναβάθμιση και ψηφιοποίηση του φωτογραφικού του αρχείου.

Πρώτο και στη διεθνή παρουσία το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κατά τη διάρκεια του 2018:

• Μετέφερε το μήνυμα του ελληνικού πολιτισμού σε όλο τον πλανήτη παραχωρώντας 371 διεθνείς άδειες εκδόσεων, φωτογραφήσεων και κινηματογραφήσεων.
• Συμμετείχε σε 8 εκθέσεις αρχαίας τέχνης σε μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού δανείζοντας προσωρινά 191 αρχαιότητες.
• Διοργάνωσε την αρχαιολογική έκθεση «Το ναυάγιο των Αντικυθήρων» στο Πεκίνο. Οι 16.000 επισκέπτες που καταγράφονται καθημερινά αποτελούν αριθμό ρεκόρ για τα δεδομένα   της Απαγορευμένης Πόλης, γεγονός που οδήγησε στην παράταση της έκθεσης μέχρι τα μέσα του Φεβρουαρίου.

Σημαντική υπήρξε και η κοινωνική δράση του Μουσείου, καθώς κατά το 2018 πραγματοποίησε 16 εξωσχολικές δράσεις για παιδιά, 89 εκπαιδευτικές δράσεις για ενήλικες και 21 εκδηλώσεις που παρακολούθησαν συνολικά 14.655 άτομα.

Ανάλογα υψηλός ήταν κατά το 2018 και ο συνολικός αριθμός των επισκεπτών του μουσείου ο οποίος έφτασε τους 594.219, εμφανίζοντας ετήσια αύξηση 8,9% και ρυθμό ανάπτυξης 29% σε βάθος 3ετίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά ο Σεπτέμβριος ξεπέρασε σε αριθμό επισκεπτών τον Αύγουστο και ότι το 2018 το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο εμφάνισε μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης επισκεπτών από τον μέσο όρο των μουσείων της Αττικής και εντυπωσιακά μεγαλύτερο στο διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου.

Κατά το 2018 το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο διενήργησε έρευνα κοινού με δείγμα 1000 ατόμων. Τα πρώτα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν ότι  η πλειονότητα των επισκεπτών του μουσείου κατά το 2018 προήλθε από το εξωτερικό και επισκέπτεται το μουσείο για πρώτη φορά.

Εκτός όμως από τη γλώσσα των αριθμών, την αποδοχή της προσπάθειάς μας επιβεβαιώνουν τα ενθουσιώδη δημοσιεύματα του ελληνικού και διεθνούς τύπου, τα σχόλια που καταγράφονται καθημερινά στα βιβλία των επισκεπτών, η βράβευση του μουσείου για το έτος 2018 στον τομέα «Επιστήμες και Μουσεία» ( Editors’ Choice Award in Science Attractions and Museums) από τον διεθνή οίκο TripSavvy που αριθμεί 8 εκατομμύρια αναγνώστες κάθε μήνα, αλλά και η απονομή τιμητικού στεφάνου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για την προαγωγή του Πολιτισμού και των Τεχνών από την Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων του Ζαππείου Μεγάρου.

Εδώ σε εικόνες τα κυριότερα σημεία της ανασκόπησης του 2018:

This slideshow requires JavaScript.

Έχοντας ως μέτρο όσα κατακτήθηκαν το 2018 συνεχίζουμε να αφουγκραζόμαστε τις επιθυμίες των φίλων μας και προχωρούμε στο 2019 με ένα ανανεωμένο πρόγραμμα. Ειδικότερα:

• Το εκθεσιακό πρόγραμμα του 2019 θα εμπλουτισθεί με εκθέσεις σύγχρονης τέχνης.
  Σταθερή φιλόξενη εστία θα συνεχίσει να αποτελεί το Καφέ του Μουσείου, στο οποίο θα παρουσιασθούν έξι νέες εικαστικές εκθέσεις.
  Σε όλη τη διάρκεια του 2019 ένα νέο έκθεμα από τον αθέατο κόσμο των αποθηκών θα παρουσιάζεται κάθε δύο μήνες στο «Αθέατο Μουσείο» .
• Ως προς τις εκπαιδευτικές και επικοινωνιακές δράσεις πέρα από τους καθιερωμένους επετειακούς και αφιερωματικούς εορτασμούς που θα απλωθούν σε   όλη τη διάρκεια του 2019 θα πραγματοποιηθούν:
  Σχολικά εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές όλων των βαθμίδων.
  Εκπαιδευτικές δράσεις και εικαστικά εργαστήρια στη διάρκεια των σχολικών διακοπών.
  Δράσεις εκτός μουσείου σε νοσοκομεία για μαθητές με σοβαρά προβλήματα υγείας και σε Καταστήματα Κράτησης Νέων.
• Παράλληλα θα πραγματοποιηθούν δράσεις για ενήλικες σε μορφή σειράς όπως:
  Έξι θεματικές παρουσιάσεις στα εργαστήρια συντήρησης του μουσείου.
  Επτά θεματικές παρουσιάσεις στη Συλλογή των Αγγείων.
  Έξι δράσεις μαθημάτων σχεδίου με έμπνευση από τις διαφορετικές συλλογές του μουσείου.
• Ακόμη το 2019 εγκαινιάζουμε για πρώτη φορά: Ολοήμερο αφιέρωμα στη γειτονιά μας.
  Τον Απρίλιο και σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί το Μουσείο ανοίγεται στη γειτονιά του και υποδέχεται την Άνοιξη με θεματικές περιηγήσεις, μουσικές εκδηλώσεις και ελεύθερη είσοδο.
• Αξίζει να σημειωθεί ότι στον προγραμματισμό των τακτικών διαλέξεων θα προστεθούν και δύο ημερίδες:
  • Ημερίδα για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων στο πλαίσιο της βράβευσης από τον Αμερικανικό Σύλλογο Μηχανολόγων Μηχανικών (American Society of Mechanical Engineering – History and Heritage Committee).
  • Ημερίδα με τίτλο «Θάνατος στην Αίγυπτο: Από τους Φαραώ στους Πτολεμαίους» στο πλαίσιο της παρουσίασης των πορισμάτων που προέκυψαν κατά την απεικονιστική εξέταση 5 μουμιών της Πτολεμαϊκής περιόδου από τον Ιατρικό Όμιλο Αθηνών ΑΕ.
• Στο πλαίσιο της έκθεσης “Οι αμέτρητες όψεις του Ωραίου” και σε συνέχεια των εργαστηρίων πειραματικής αρχαιολογίας που πραγματοποιήθηκαν το 2018 θα ακολουθήσουν κατά το 2019 νέα εργαστήρια σε θέματα νεολιθικής υφαντικής και προϊστορικών τεχνικών μεταλλοτεχνίας.
• Προϊόντα πειραματικής αρχαιολογίας για τους σκοπούς της έκθεσης δημιουργήθηκαν και από την Εταιρεία Κορρές. Έτσι μετά το «Ρόδο της Αφροδίτης» που παρουσιάστηκε το 2018, δύο νέα αρώματα θα παρουσιαστούν τον Φεβρουάριο μαζί με ένα άγνωστο άγαλμα γυμνής Αφροδίτης που θα αναδυθεί για πρώτη φορά από τον κόσμο των αποθηκών του μουσείου.
• Μια μικρότερη εκδοχή της έκθεσης για το Ωραίο ταξίδεψε το 2018 σε τρία μουσεία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, στη Σπάρτη, τα Ιωάννινα και την Τήνο και θα συνεχίσει το 2019 στο Μουσείο Μαστίχας στη Χίο. Η πρότυπη αυτή συνεργασία δίνει την ευκαιρία στις τοπικές κοινωνίες να απολαύσουν έργα-τεκμήρια του αρχαιοελληνικού πολιτισμού από τις μοναδικές συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Ένας ακόμη στόχος της σημαντικής αυτής συνεργασίας είναι η σύνδεση του νεότερου πολιτιστικού αποθέματος με εκείνο του παρελθόντος, ως ένδειξη της διαχρονίας του Ελληνικού πολιτισμού σε όλες τις εκφάνσεις του.
• Με βάση αυτή τη φιλοσοφία προχωρούμε στον σχεδιασμό του νέου εκθεσιακού μας προγράμματος που θα τιμά τη μεγάλη επέτειο της εθνικής μας παλιγγενεσίας, του 1821.  Σχεδιάζουμε ήδη ένα τριετές σπονδυλωτό εκθεσιακό πρόγραμμα που  θα  ξεκινήσει από θέματα αρχαιοελληνικών επιρροών στην ιδεολογική προετοιμασία του απελευθερωτικού αγώνα και θα καταλήξει σε ένα αφιέρωμα για τη Νίκη του λαού μας.
• Ειδικότερα, η πρώτη θεματική έκθεση θα αναδείξει το ρόλο που έπαιξαν οι αρχαιότητες στο κίνημα του φιλελληνισμού αλλά και την ενδυνάμωση της αυτοσυνείδησης των Ελλήνων. Στην έκθεση θα συνδυαστούν αρχαιότητες από τις  πρώτες συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με νεότερα έργα, προσωρινά δάνεια από άλλους φορείς. Η συνδυαστική αυτή προσέγγιση θα τεκμηριώσει την περιπετειώδη συνύπαρξη του αρχαίου κόσμου με τη νεότερη εποχή, μια συνύπαρξη που όχι μόνο διαπότισε την ιδεολογική πρόσληψη του αγώνα για την απελευθέρωση και τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, αλλά οδήγησε και στην άνθηση της αγάπης για τον κλασικό πολιτισμό. Η έκθεση προγραμματίζεται για το τέλος του 2019, θα έχει ετήσια διάρκεια στο μουσείο μας και προβλέπεται στη συνέχεια να ταξιδέψει σε άλλους προορισμούς.
• Η δεύτερη θεματική έκθεση που προγραμματίζεται για το τέλος του 2020 θα έχει διαχρονικές αναφορές συμβολισμών σε όσα κινούν και εμπνέουν τον άνθρωπο κάνοντάς τον να πετυχαίνει το ακατόρθωτο.  Πρόκειται για ένα αφιέρωμα στη γυναικεία φτερωτή θεότητα των Ελλήνων, την προσωποποίηση της Νίκης και τις ποικίλες απεικονίσεις της στα αρχαία έργα τέχνης. Αρχαίες φτερωτές νίκες από χαλκό, χρυσό, μάρμαρο ή πηλό, νίκες μικρές ή μεγάλες, νίκες που κρατούν στεφάνια, ταινίες ή  φιάλες,  θα αφηγηθούν τη δική τους μοναδική ιστορία για ατομικές προσπάθειες ή συλλογικές αναμετρήσεις σε ειρήνη ή πόλεμο, μεταφέροντας στο σήμερα ισχυρούς συμβολισμούς και μηνύματα για τον απελευθερωτικό αγώνα και τη μεγάλη νίκη των Ελλήνων στη νεότερη εποχή. Πολυπρόσωπες συνεργασίες και συμπράξεις με θεσμικούς και επιστημονικούς φορείς της χώρας θα στηρίξουν το επετειακό μας πρόγραμμα.

Εδώ σε εικόνες τα κυριότερα σημεία του προγραμματισμού για το 2019.

This slideshow requires JavaScript.

Εδώ οι ευχαριστίες μας στους φίλους και υποστηρικτές μας:

This slideshow requires JavaScript.

Και εδώ εικόνες από την εκδήλωση στην οποία παρευρέθηκαν: ο νέος Πρέσβης της Ελβετίας στην Ελλάδα κ. Olaf Kjelsen, ο Υφυπουργός Πολιτισμού κ. Κώστας Στρατής,  η Γενική Γραμματέας κ. Μαρία Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη, η Πρόεδρος του ΤΑΠ κ.  Παρασκευή Σιδηροπούλου, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και πολλοί εκλεκτοί φίλοι του Μουσείου.